Uzmanlardan vatandaşlara ‘toz taşınımı’ uyarısı: Dikkatli olunmalı

Kentin birçok noktasında iki gündür tesirli olan toz taşınımından ötürü çamurlu yağış da görüldü. Yağışın akabinde park halindeki arabaların üzeri çamurla kaplandı.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Hüseyin Toros

, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çöl yerlerinde atmosfere kalkan tozun ve kumun rüzgarlarla birlikte bahar aylarında Türkiye’ye geldiğini söyledi. Atmosferin içerisindeki tozun yağmurla birlikte yeryüzüne indiğini belirten Toros, “Şimdi bu yere düştüğünde olağan ki suyun içinde bu toz parçacıkları kadar kum parçacıkları olduğu için özellikle parlak cisimler yüzeyine vurduğu ve az ölçüde yağdığı vakit daha çok kendini aşikâr ediyor. Su buharlaşıyor ve tozun izleri araç yüzeylerinde yahut parlak yüzeylerde kalıyor. Onun için biz ‘yağmur çamurları’ diye bunu söylüyoruz.” tabirlerini kullandı.

“Solunum yolu hastalığı bulunanların dikkat etmesi gerekiyor”

İnsan bedeninin çöl tozlarına alışkın olmadığını lisana getiren Toros, şöyle devam etti:

“Bu çöl tozları yer düzeyinde ise direkt soluduğumuz vakit doğal olarak toz yani kum parçacıkları vesaire istek ettiğimiz bir durum değil. Ancak bununla birlikte genel manada düşündüğünüz vakit bu çöl tozlarının içi mineraller tarafında çok varlıklı. Afrika’nın çöl tozu mineral istikametinden çok güçlü. Özellikle bahar aylarında yeryüzüne düşerek aslında yeryüzünün doğal gübresini, bitkilerin doğal gübresini oluşturuyor. Münasebetiyle denizlerdeki o canlıların, karadaki bitkilerin besin ve mineral kaynağı çöl tozları oluyor. Toz taşınımına karşı bilhassa teneffüs yolu hastalığı bulunanların dikkat etmesi gerekiyor. Çöl tozlarının, çok ağır solumadığımız sürece ve bedenimizde teneffüs yolu rahatsızlığı yoksa rastgele bir ziyanı bulunmuyor. Afrika’daki doğal ve kirlenmemiş ortamlardan geliyor.”

Prof. Dr. Toros, tozların şu an çok ağır olmadığını, ülkede şimdi yer yüzeyi seviyesine inmediğini, daha üst düzeyde bulunduğunu aktararak, bu nedenle çok fazla düşünce yaşanmadığını söyledi.

“Şu anda havadaki su buharı yani pus”

Vatandaşların Meteoroloji Genel Müdürlüğünün sitesine bakarak yağışlı günleri takip etmeleri gerektiğine dikkati çeken Toros, yağış alan bölgelerde pazara kadar toz taşınımıyla çamur oluşabileceğini anımsattı. Kentte bugün prestijiyle puslu havanın da hakim olduğunu vurgulayan Toros, şunları kaydetti:

“Türkiye’de şu anda yüksek basınç alanı var. Yüksek basınç alanı olduğu vakit genelde rüzgar az olur. Yeryüzünde vakit zaman sis yahut pus oluşabilir. Pus ve hava kirliliğini karıştırmamak gerekiyor. Evet, pus var. Hava kirliliğiyle karıştırmamak, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının hava kirliliği izleme sitesini takip etmek gerekiyor. Hava kirliliği bedellerine vatandaşın oradan bakması gerekiyor. İstanbul’daki pusu tozla karıştırıp ‘Acaba burada şu an toz mu soluyorum?’ diye düşünmesinler. Şu anda havadaki su buharı yani pus. Bunu da söylemekte yarar var.”

“Toz taşınımı teneffüs yoluyla insanları rahatsız eder”

İstanbul Aydın Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi ve Meteoroloji Mühendisi İtimat Özdemir, Afrika ile Arabistan üzerinden gelen toz ve kumun atmosferin en üst katmanlarına kadar taşınabildiğini, rüzgarlarla birlikte Türkiye’yi etkilediğini, yağışla birlikte ise çamura dönüştüğünü söz etti. Çöl üzerinden gelen tozun mineral taşımasından ötürü yararı olduğunu lisana getiren Özdemir, “Bakır ve çinko üzere mineralleri de taşır ancak bunun ardından gözle görülmeyecek kadar çok, mikro ölçekte olan toz taşınımı teneffüs yoluyla insanları rahatsız eder. Natürel ki astım ve KOAH hastası olanları olumsuz tarafta etkileyecektir. Vakit zaman maalesef bu oluyor.” dedi.

Toz taşınmasının en çok bahar aylarında meydana geldiğini söyleyen Özdemir, şöyle devam etti:

“Bu mevsimde konvektif hareketler daha fazla oluyor. Yerin gündüz süratli bir formda ısınması ve gece ani soğumayla birlikte bu konvektif hareketler de oluşabiliyor. Bu toz, yüksek düzeylere taşındığı için rüzgarlarıyla birlikte de ülkeler üzerine taşınıyor. Bu halde su damlacıklarıyla birleştiği için, sisin alçak ve yüksek basıncın oluştuğu yerlerde de maalesef kirlilik olarak kendini gösterebiliyor.”

Meteoroloji Mühendisi Özdemir, bugün İstanbul’da görülen sisle toz taşınımı da işin içine katılınca bunun havadaki kirlilik oranını arttırdığını, görüş aralığına kısıtlama yapıp insan sıhhatini olumsuz etkilediğini bildirdi.

Özdemir, su canlılarının ve bitkilerin mineraller sayesinde bu durumdan olumlu etkilendiğini kaydederek teneffüs yolu rahatsızlığı olan hastaların ise toz taşınımının ağır olduğu yerlerde maske takması gerektiğini kelamlarına ekledi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir