Deprem bölgesinde incelemelerde bulunan Türk Psikologlar Derneği (TPD), psikososyal takviye hizmetlerinin afet bölgesinin tamamına ulaştırılması gerektiğini ve yapılacak çalışmaların en az bir yıl sürecek bir halde planlanması gerektiğini vurguladı.
İZMİR – Maraş’ta meydana gelen ve on binlerce kişinin vefatına sebep olan sarsıntıların akabinde bölgeye giden Türk Psikologlar Derneği (TPD) saha çalışmasını tamamladı. Asıl gaye kümenin bölgede bulunan yahut tahliye edilerek öbür kentlere gönderilen depremzedeler olduğunu belirten dernek, yapılması gereken psikososyal takviye çalışmaları için 23 sayfalık bir ön rapor hazırladı.
Deprem sonrası 10 Şubat günü 6 kişilik TPD öncü takımının gereken hazırlıkların tamamlanmasının akabinde yola çıktığı belirtilen raporda, “Öncü takım, 8 gün boyunca zelzele bölgesinde, saha müşahedesi ve gereksinim kıymetlendirme çalışması kapsamında Adana, Osmaniye, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya vilayetlerine ve bu vilayetlerdeki etkilenen köy ve ilçelere gitmişlerdir. Alandan gelen bilgiler ve Diyarbakır, Şanlıurfa, Kilis ve Elazığ vilayetlerinde bulunan kamu kurumları ve mahallî idarelerin kendi kapasiteleri göz önünde bulundurularak, birinci saha ziyaretinde bu vilayetlere gidilmemiştir. İlgili yetkililerle görüşülerek önümüzdeki günlerde bölgedeki muhtaçlığa nazaran gerekli psikososyal takviyenin sunulması kararlaştırılmıştır” denildi.
‘YETERLİ İŞBİRLİĞİ VE UYUM OLUŞMADIĞI GÖZLENDİ’
Raporda, yapılan saha çalışması kapsamında, valiler, lokal idareler, ASHB ve AFAD başta olmak üzere kamu kurumları, alanda misyon alan STK’ler, kamuda ve sivil toplum alanında çalışan yardım çalışanları ve psikososyal takviye takımları, ulusal ve memleketler arası kuruluşların yanı sıra yurttaşlar ile görüşmelerin yapıldığı belirtildi.
Ayrıca çadırkent ve yardım dağıtım alanlarına ziyaretlerde bulunularak, depremzedelerin muhtaçlıklarının gözlemlenmesinin yanı sıra farklı psikososyal takviye takımları ile de görüşülerek yapılacak olan çalışmalara dair görüş alışverişinde bulunulduğu aktarılan raporda, şu tabirlere yer verildi:
“Alan değerlendirmesi sonucu; afete maruz kalan vilayetlerde büyük bir can ve mal kaybı yaşandığı; zelzele bölgesindeki yurttaşlarımızın öteki kentlere ağır bir halde göç ettiği; zelzele sonrası barınma, lojistik, güvenlik ve altyapı hizmetlerinin şimdi tam olarak sağlanamadığı; afet müdahale çalışmaları yürüten kurumlar ortasında bariz uyum eksikliklerinin yaşandığı; sarsıntıya yönelik büyük bir yardım seferberliği başlamış olmasına ve yardım materyali akışı sağlanmasına karşın sarsıntı yaşayanlara ulaştırılmasında sorun yaşandığı; bölgenin hassasiyetleri nedeniyle güvenlik ve işbirliği meseleleri olduğu; kamu kurumları ve mahallî idareler ortasında yer yer kâfi işbirliği ve uyumun oluşmadığı gözlenmiştir”
‘YAPILACAK ÇALIŞMALAR EN AZ 1 YIL SÜRECEK HALDE PLANLANMALI’
Afetin tesirlerinin en çok görüldüğü Adıyaman (Merkez, Gölbaşı, Besni), Hatay (Antakya, Defne, Samandağ, Kırıkhan, İskenderun, Arsuz), Kahramanmaraş (Merkez, Elbistan, Nurhak, Türkoğlu, Pazarcık), Gaziantep (İslahiye, Nurdağı), Malatya (Doğanşehir), Osmaniye (Merkez) öncelikli olmak üzere, afetten etkilenen tüm vilayet ve ilçelere yönelik acil psikososyal dayanak gereksinimi olduğunu vurgulanan raporda şöyle denildi:
“Çocuk, ergen, yaşlı, bayan, engelli, özel tıbbi bakım gereksinimi bulunan bireyler, mülteciler vb. incinebilir kümelerin özel ihtiyaçları de göz önünde bulundurularak kapsamlı bir toplum temelli psikososyal dayanak programı geliştirilmesi, afet çalışmalarına takviye veren çalışanlara psikososyal dayanak hizmeti sunulması, vazife yapıp geri dönmüş arama-kurtarma, lojistik vb. işçi ve gönüllülere kendi vilayetlerinde hizmet sunulması ve sarsıntı bölgesinden diğer vilayetlere intikal etmiş sarsıntı yaşayanlara yeni barınma alanlarında/bölgelerinde psikososyal takviye hizmeti sunması muhtaçlıklar ortasındadır. Yapmış olduğumuz muhtaçlık ve kaynak tahlili ile elde ettiğimiz tecrübeler doğrultusunda, detaylı olarak aktarılan çeşitli alanlardaki teklifler çerçevesinde, alanda geniş ölçekli bir psikososyal dayanak sistemi kurulmasını; imkanlar çerçevesinde psikososyal takviye hizmetlerinin afet bölgesinin tamamına ulaştırılmasını; farklı uzmanlık alanlarından olan meslek örgütleri, kamu kurumları ve mahallî idareler ile tesirli bir işbirliği kurularak tüm zelzele bölgesinde büyük ve küçük ölçekli merkezler üzerinden bu hizmetin sunulmasını; yapılacak çalışmaların en az 1 yıl sürecek bir halde planlanmasını, bu tarihten sonrası için başka bir saha tahlili yapılmasını öneririz”
Raporun tamamına şu adresten ulaşılabilir;
https://www.psikolog.org.tr/tr/files/folder/saha-gozlem-ve-ihtiyac-degerlendirme-raporu-x816.pdf