Solunum Derneği (TÜSAD) Enfeksiyon Çalışma Kümesi Lideri Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu, “Yeni varyantlarda ağır hadiseler görmeye başladık. Sonbahar ve kışa yanlışsız olayların çok yükselmemesi için hatırlatma dozları mRNA aşılarıyla tamamlanmalı, maske-mesafe tedbirlerine azami dikkat edilmeli” ihtarında bulundu.
Pandeminin sona ereceği ve Covid-19’un grip üzere bir hastalığa dönüşeceğine ait optimist beklentiler ne yazık ki uzun sürmedi. Zira dünyada ve Türkiye’de Omicron’un yeni alt varyantları nedeniyle hadise sayılarında süratli artış yaşanıyor. Bu artışı kıymetlendiren Türkiye Teneffüs Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Enfeksiyon Çalışma Kümesi Lideri Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu, “Bu etapta ivedilikle aşılama hızlanmalı, aksi taktirde sonbaharda daha önemli hadise artışları yaşayabiliriz” uyarısı yaptı.
Kömürcüoğlu, pandemide gelinen durumu şöyle özetledi: “Nisan ayı prestijiyle Covid-19 sayılarındaki süratli azalmayla birlikte dünyada ve ülkemizde tedbirlerin kaldırılması nedeniyle salgının biteceği ve endemik enfeksiyon halini alacağı istikametinde beklentiler artmıştı. Lakin bayram tatilinin sona ermesiyle Covid-19 olaylarında 40 kat artış yaşandı. Hakim varyant halini alan Omicron BA.4 ve BA.5’in çok kolay ve süratle bulaşma özelliklerine sahip olmaları ve aşının oluşturduğu bağışıklıktan kaçabilmeleri nedeniyle olaylarda süratli artışa neden olmakta.”
Berna Kömürcüoğlu
Yeni varyantlarla akciğer tutulumu arttı
Sağlık Bakanlığı datalarına nazaran yaz mevsimine karşın haziran sonu prestijiyle haftalık olay sayısının 226 binin üzerine çıktığını, hasta sayısının ise 40 kat arttığını belirten Kömürcüoğlu, şu değerli bilgileri verdi: “Artan hadise sayılarına paralel mortalite de artma meylinde. Omicron varyantı birinci ortaya çıktığında pulmoner tutulum ve hastaneye yatış ihtiyacı çok azalmıştı, adeta bir grip üzere geçiyordu. Bu toplumda bariz bir rahatlamaya neden oldu ve tedbirlerin bırakılmasına yol açtı. Lakin yeni gelişen alt varyantlarda tekrar pulmoner tutulum, pnömoni ve ağır olaylar görmeye başladık. Bilhassa yaşlı ve ek hastalığı olan, immun yetmezliği olan hastalarda ağır hastalık riski daha yüksek. Yaşlıların risk altında olmasının birkaç nedeni var. Öncelikle doğal bağışıklık ve enfeksiyonla çaba bozuluyor, aşıların yarattığı koruyuculukta düşüyor, diyabet üzere kronik hastalıkların eklenmesi de direnci daha da düşürüyor.”
Hatırlatma dozları MRNA aşılarla tamamlanmalı
Son aşılardan sonra 6 ay ve daha fazla müddet geçtiğinde bağışıklığın azaldığı aktaran Kömürcüoğlu, şu hatırlatmaları yaptı: “Vaka artışların önüne geçilmesi için aşılarda hatırlatma dozlarının yapılması çok değerli. Birinci aşılamaların üzerinden vakit geçti ve tam doz aşılı olanlar ülkemizde maalesef yüzde 30 civarında. Son aşılarından 6 ay ve üzerinde mühlet geçtiğinde bağışıklık azalıyor, yeni varyantların antikordan kaçma özelliği de olması aşıların aktifliğini azaltıyor ve bireyler tekrar tekrar hasta olabiliyor. Varyantlara daha tesirli yeni aşı geliştirme çalışmaları hala devam ediyor. Yeni aşılar uygulamaya girene kadar bilhassa mRNA (Biontec) aşılarını hatırlatmada öneriyoruz.”
Okullar açılmadan 12 altı aşılanmalı
Aşılama konusunda artış olmazsa sonbahar ve kış aylarında hadise artışlarının daha da hızlanacağı ikazını yapan Kömürcüoğlu, “Covid aşıları emniyet kemeriniz üzeredir; kazayı önlemez fakat kaza sırasında ağır yaralanmayı ya da mevti önler” diyerek şu tekliflerde bulundu:
– Kışa kadar hatırlatma dozlarının yapılması çok kıymetli.
– Ülkemizde 12 yaş altı aşılama programına alınmadı, okullar açılmadan 12 yaş altı çocuklarında aşılanmasına başlamalı, böylelikle genç nüfusun ailedeki yaşlılara hastalığı bulaştırması önlenmeli.
– Daha kolay bulaşan Omicron alt varyantlarından korunmak için kalabalık açık alanlarda risk daha fazla. Kapalı alanların yanı sıra, toplu ulaşım ve çarşı-pazar üzere kalabalık açık alanlarda da maske kullanılmalı.