2024’ün dikkat çeken kelimeleri: Manifest, beyin çürümesi ve kutuplaşma

2024 yılına damgasını vuran sözler; Cambridge Sözlüğü tarafından “manifest”, Oxford Üniversitesi Yayınları tarafından “beyin çürümesi”, Merriam-Webster tarafından ise “kutuplaşma” olarak belirlendi.

Dilbilimci Necmiye Alpay ve Doç. Dr. Göksel Aymaz ile Prof. Dr. Emre Erdoğan bu yılın öne çıkan sözlerini yorumladı.

Toplumsal çatışmaların lisanı: Kutuplaşma

BirGün’de yer alan habere nazaran, Bilgi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Emre Erdoğan, kutuplaşmanın günümüzün en çarpıcı toplumsal meselelerinden biri olduğunu belirtti. “Ekonomik eşitsizliklerin kutuplaşmayı derinleştirdiğini” tabir eden Erdoğan, bu durumun küresel bir fenomen olduğunu vurguladı.

Dijital dünyanın tesirleri: Beyin çürümesi

Prof. Dr. Erdoğan, sosyal medyanın çocuklar ve ergenler üzerindeki tesirlerine değinerek, dijital dünyanın risklerinin yasaklayıcı önlemlerle denetim altına alınmaya çalışılmasını eleştirdi. “Beyin çürümesi” kavramının, dijital bağımlılıklar ve tesirleri üzerine önemli bir tartışma başlattığını söyledi.

Yeniçağın ruhu: Manifest

Doç. Dr. Göksel Aymaz, “manifest” sözünün gençler ortasında tanınan olduğunu ve bu sözün, genç nesillerin mevcut durumdan çıkış yolu arayışlarını simgelediğini lisana getirdi. Aymaz, sözün, güç vakitlerde umut arayışının bir sözü olarak kullanıldığını açıkladı.

Dilin gücü

Necmiye Alpay, “kutuplaşma” sözünün, çağdaş çağın düşünme biçimlerini yansıttığını ve her durumda “yılın kelimesi” olarak yeterli bir seçim olduğunu belirtti. Ayrıyeten, “beyin çürümesi” için alternatif bir söz olarak “kapantı” sözünü önerdi, bu durumun sadece negatif olmadığını, bağımlılık yapan yanları da olduğunu tabir etti.

Ne manaya geliyorlar?

“Manifest” sözü, toplumsal medya üzerinde, lisana getirilen dileklerin gerçekleşme mümkünlüğünü artıracağına dair inançla, bir şeyi elde etmek gayesiyle hayal kurmayı söz ediyor. “Beyin çürümesi” ise, zihinsel yahut entelektüel faaliyetlerin, değersiz ve içerik olarak zayıf materyallerin ağır tüketilmesi sonucu bozulmasını tanımlıyor. “Kutuplaşma” sözü, bir küme yahut toplum içindeki görüş, inanç yahut çıkarların keskin bir halde ikiye bölünmesi ve bu uçlar ortasında sürekliliğin kalmadığı durumu açıklıyor.