Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş, Güncel Dini Problemler İstişare Toplantısı’nda konuştu. Erbaş, “Transhümanizm niyeti, yaratılışa müdahale bağlamında ele alınması gereken, tüzel ve ahlaki boyutu bulunan önemli bir meseledir” dedi.
Diyanetten yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Başkanlıkça Din İşleri Yüksek Şurası Konferans Salonu’nda düzenlenen “Transhümanizm ve Din” bahisli Şimdiki Dini Sıkıntılar İstişare Toplantısı’nın açılış merasiminde konuşan Erbaş, teknolojinin ve bilimsel bilginin adeta kutsandığı bu çağın, mana ve bedeller ekseninde bir ahlak ve medeniyet krizine sahne olduğunu belirtti.
Teknolojik üstünlüğü sebebiyle bugün birçok açıdan toplumları tesiri altına alan Batı medeniyetinin varlık, insan ve etraf tasavvurunun, insanlığı ve tüm yeryüzünü bir bilinmezliğe sürüklediğini tabir eden Erbaş, insanı varoluş gayesinden uzaklaştıran, toplumdan soyutlayan, etrafla arbedeli hale getiren kişiselleşme üzerine şurası bu hayat tasavvurunun, toplumsal bir varlık olan insanı yalnızlığa ve mutsuzluğa mahkum ettiğini, bu yaklaşımın, bencillik, güvensizlik ve duyarsızlık üzere meselelere da taban teşkil ettiğini, maddi ve manevi buhranlara neden olduğunu anlattı.
“İnsanlık, gibisi görülmemiş bir değişim ve dönüşüme zorlanıyor”
Dünyanın, istikrar dini İslam’a gereksinimi olduğunu vurgulayan Erbaş, Müslüman ilim adamlarının, İslam dininden tüm insanlığın istifade etmesi noktasında fikirler üretmesi gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:
“Bugün insanlık, gibisi görülmemiş bir değişim ve dönüşüme zorlanmaktadır. Süratli bir halde gelişen ve gündelik hayata büyük kolaylıklar getiren teknolojik imkanlar, tıpkı vakitte insanlığın bugünü ve geleceği konusunda dert verici senaryolara da kapı aralamaktadır. Bilimsel keşifler, teknolojik gelişmeler, genetik ve biyolojik alanda yapılan ileri seviye denemeler ve bilhassa beşere dair mühendislik ve tasarım çalışmaları, geleceğe dair kaotik varsayımları da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda cereyan eden transhümanizm kanısı, insanı Yaratıcı’dan ve etraftan koparıp hayatın doğal serüvenini değiştirmeye yönelik bir gayeye karşılık gelmektedir. Transhümanizm tartışmaları, her geçen gün yeni bir etabıyla gündeme gelen biyomühendislik, gen mühendisliği, nanoteknoloji, kök hücre ve yapay zeka alanlarındaki gelişmelerle daha da ivme kazanmaktadır.
Bu noktada altını çizmemiz gereken en değerli konu, bilimsel ve teknolojik gelişmeler sayesinde insanın fizikî zafiyetlerinin giderilerek tabiatüstü bir varlık haline dönüştürülmesini idealize eden transhümanizm kanısının, yaratılışa müdahale bağlamında ele alınması gereken, türel ve ahlaki boyutu bulunan önemli bir sorun olduğudur. Kelam konusu sorun, biyo-teknolojik alandaki gelişmeler sebebiyle fıtrata ve hayata dair oluşan tasaları daha da derinleştirmektedir.”
Akademik çalışmaların ehemmiyetine vurgu
Erbaş, hayatın neredeyse her alanının teknolojiyle bütünleştiğini, irtibat ve etkileşim kanallarının ileri boyutlara ulaştığı bu türlü bir vasatta, beşere ve geleceğe dair her türlü senaryonun enformatik kanallardan zihinlere boca edildiğini söyledi.
Bu durumun, insanların din, toplum ve hayata dair yerleşik algı ve hassaslıkları üzerinde önemli örselenmelere sebep olduğunu anlatan Erbaş, “Böyle bir vasatta fıtratı müdafaa ve fıtri pahaları geleceğe taşıma noktasında daha fazla çaba göstermek, fıtrat dini mensupları için imani ve ahlaki bir sorumluluktur.” dedi.
Erbaş, konuşmasında global gelişmelerin art planını ve tarafını yanlışsız okumaya yönelik faaliyetler ve bilhassa akademik çalışmaların kıymetini vurguladı.
İki gün sürecek olan istişare toplantısında, “Transhümanizm ve Din” konusu, birinci oturumda, “Transhümanizm ve Din Bağının Tarihi Art Planı”, ikinci oturumda “İslam ve Transhümanizm İdeoloji Perspektifinden İnsan”, üçüncü oturumda “Transhümanizm İdeolojisinin İnanca Etkisi” başlıklarıyla ele alınacak. (AA)