Türkiye’nin merkezi idare bütçe gelirleri kasımda 939 milyar 460 milyon lira, masrafları 956 milyar 105 milyon lira oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı, kasım ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.
Buna nazaran, kasımda bütçe gelirleri, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 25,8 artarak 939 milyar 460 milyon liraya, bütçe masrafları de yüzde 42,5 artışla 956 milyar 105 milyon liraya ulaştı.
Ocak-kasım devrinde de bütçe gelirleri geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 67,2 yükselerek 7 trilyon 793 milyar 286 milyon liraya çıktı. Bütçe sarfiyatları de birebir periyotta yüzde 81,8 artarak 9 trilyon 70 milyar 221 milyon lira oldu.
Merkezi idare bütçesi, kasımda 16 milyar 646 milyon lira, ocak-kasım periyodunda de 1 trilyon 276 milyar 935 milyon lira açık verdi.
Merkezi idare bütçe masrafları Kasım 2023’te 671 milyar 183 milyon lira iken bu yılın tıpkı ayında yüzde 42,5 artışla 956 milyar 105 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2024’te merkezi idare bütçe sarfiyatları için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 8,6’sı kullanılmış oldu.
Faiz dışı istikrar, geçen yıl kasımda 170 milyar 235 milyon lira, bu yılın birebir ayında 129 milyar 652 milyon lira fazla olarak gerçekleşti.
Faiz hariç bütçe masrafları, geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 40,5 artarak 809 milyar 808 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç sarfiyatların bütçe ödeneklerine nazaran gerçekleşme oranı ise 2023’ün birebir ayında yüzde 11,7 iken geçen ay yüzde 8,2 olarak hesaplandı.
Kasımda işçi sarfiyatları, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 81,8 artarak 243 milyar 730 milyon lira oldu. İşçi masrafları için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 9,5’i kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi masrafları, kasımda geçen yılın birebir ayına kıyasla yüzde 74,5 artışla 28 milyar 984 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 9,3’ü kullanılmış oldu.
Söz konusu devirde, mal ve hizmet alım masrafları için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 11,6’sı harcandı. Kasımda yüzde 57,9 artışla 78 milyar 725 milyon lira mal ve hizmet alımı masrafı gerçekleşti.
Cari transferler kasımda, geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 44,6 artarak 343 milyar 188 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 8’i kullanıldı.
Kasımda 88 milyar 275 milyon lira sermaye sarfiyatı gerçekleşirken sermaye transferi 10 milyar 23 milyon lira olarak hesaplandı. Borç verme masrafları ise 16 milyar 883 milyon lirayı buldu.
Faiz sarfiyatları, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 54,6 artışla 146 milyar 298 milyon liraya ulaştı.
BÜTÇE GELİRLERİ
Merkezi idare bütçe gelirleri, geçen yılın kasım ayında 746 milyar 810 milyon lira iken geçen ay yüzde 25,8 artarak 939 milyar 460 milyon liraya yükseldi. Bütçe kestirimine nazaran, bütçe gelirlerinin kasım ayı gerçekleşme oranı 2023’te yüzde 15,1 iken geçen ay yüzde 11,1 oldu.
Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay, Kasım 2023’e nazaran yüzde 22,6 artarak 819 milyar 446 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe kestirimine nazaran gerçekleşme oranı ise 2023’te yüzde 15,7 iken geçen ay yüzde 11,1 olarak hesaplandı.
Genel bütçe vergi dışı öbür gelirleri yüzde 46,1 artışla 97 milyar 701 milyon liraya yükseldi. Özel bütçeli yönetimlerin öz gelirleri 19 milyar 2 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 3 milyar 311 milyon lira olarak kaydedildi.
Vergi tipleri prestijiyle kasımda geçen yılın tıpkı ayına nazaran gelir vergisi yüzde 117,9, dahilde alınan katma kıymet vergisi yüzde 101,5, özel tüketim vergisi yüzde 37, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 133,2, ithalde alınan katma bedel vergisi yüzde 15,1, damga vergisi yüzde 85,1, harçlar yüzde 75,7 artarken kurumlar vergisi yüzde 30,5, öbür vergiler tahsilatı yüzde 0,4 azaldı.
OCAK-KASIM DEVRİ GERÇEKLEŞMELERİ
Merkezi idare bütçe masrafları, Ocak-Kasım 2023 periyodunda 5 trilyon 192 milyar 979 milyon lira iken bu yılın birebir devrinde yüzde 74,7 artışla 9 trilyon 70 milyar 221 milyon liraya yükseldi. Böylece 2024’te merkezi idare bütçe masrafları için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 81,8’i kullanılmış oldu.
Faiz hariç bütçe sarfiyatları, ocak-kasım periyodunda geçen yılın birebir periyoduna kıyasla yüzde 72,7 artarak 7 trilyon 875 milyar 18 milyon liraya çıktı. Faiz hariç masrafların bütçe ödeneklerine nazaran gerçekleşme oranı yüzde 80,1 olarak hesaplandı.
Personel masrafları, kelam konusu periyotta yüzde 102,5 artışla 2 trilyon 492 milyar 41 milyon lira olurken işçi masrafları için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 97,6’sı kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi masrafları, bu periyotta geçen yılın birebir periyoduna kıyasla yüzde 79 artarak 304 milyar 583 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 97,5’i harcandı.
Ocak-kasım devrinde mal ve hizmet alım sarfiyatları için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 87,7’si kullanıldı. Bu periyotta, yüzde 60,2 yükselişle 596 milyar 293 milyon lira mal ve hizmet alımı sarfiyatı gerçekleşti.
Cari transferler yüzde 66,4 artarak 3 trilyon 433 milyar 711 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 80,5’i kullanıldı.
Söz konusu periyotta 725 milyar 25 milyon lira sermaye sarfiyatı, 71 milyar 713 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme sarfiyatları ise 251 milyar 652 milyon lira olarak hesaplandı.
Faiz sarfiyatları yüzde 89 artarak 1 trilyon 195 milyar 202 milyon lirayı buldu. Merkezi idare bütçe gelirleri ise geçen yılın ocak-kasım devrinde 4 trilyon 660 milyar 543 milyon lira iken bu yılın birebir devrinde yüzde 67,2 artışla 7 trilyon 793 milyar 286 milyon liraya çıktı. Bütçe iddiasına nazaran, bütçe gelirlerinin ocak-kasım devri gerçekleşme oranı 2023’te yüzde 94,5 iken bu yılın birebir devrinde yüzde 92,4 yükseldi.
Vergi gelirleri tahsilatı, kelam konusu devirde geçen yılın ocak-kasım periyoduna nazaran yüzde 62,5 artarak 6 trilyon 597 milyar 109 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe kestirimine nazaran gerçekleşme oranı ise yüzde 89,1 olarak kayıtlara geçti.
Genel bütçe vergi dışı öbür gelirleri de yüzde 97,8 artarak 997 milyar 578 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli yönetimlerin öz gelirleri 158 milyar 259 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 40 milyar 340 milyon lira olarak hesaplandı.
Vergi cinsleri prestijiyle ocak-kasım devrinde geçen yılın tıpkı devrine nazaran gelir vergisi yüzde 119,8, kurumlar vergisi yüzde 13,5, dahilde alınan katma kıymet vergisi yüzde 97,9, özel tüketim vergisi yüzde 57,5, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 168,6, ithalde alınan katma bedel vergisi yüzde 42,2, damga vergisi yüzde 79,5, harçlar yüzde 57,1 ve başka vergi gelirleri yüzde 42,4 arttı.