Mistik, seyyid, mutasavvıf, âlim ve İslam filozofu Hacı Bektaş Veli, vefatının akabinde geçen yüzyıllara karşın günümüzde çeşitli merasimler ile anılmaya devam ediliyor. Osmanlı sultanları ile halk tarafından da sevildi ve hürmet gördüğü bilinen Hacı Bektaş Veli için 13 Ağustos’ta başlayacak Hacı Bektaş-ı Veli 751. Anma Yılı Aktiflikleri gerçekleşecek. Pekala, Hacı Bektaş Veli kimdir, yapıtları neler?
AKP lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan birinci kere bu yıl, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca düzenlenen Hacı Bektaş-ı Veli 751. Anma Yılı Etkinlikleri’ne katılacak.
Hacı Bektaş Veli kimdir?
Mistik, seyyid, mutasavvıf, âlim ve İslam filozofu Hacı Bektaş Veli’nin, Alevi – Bektâşilik’in fikir ve isim öncülerinden olduğu ve kendisinin yolunu takip edenlere de Bektâşi ismi verildiği biliniyor.
Çoğu kaynakta doğum tarihi 1209, vefatı ise 1271 olarak yer alan Hacı Bektaş Veli hakkında, periyoda ilişkin kaynaklarda kâfi bilgi bulunmuyor. Hacı Bektaş Veli hakkında bilinenler, Uzun Firdevsi tarafından Hacı Bektaş’ın vefatından 200 yıl sonra yazılan Hacı Bektaş Velayetnamesi’ne dayanıyor.
Velayetname’de Hacı Bektaş Veli’nin, Horasan’ın Nişabur kentinde doğduğu, İmam Musa Kazım’ın jenerasyonundan geldiği, bugünkü ismi Hacıbektaş olan Sulucakarahöyük’e, kendine bağlı “Bektaşlu” ismini taşıyan oymakla göç ettiği belirtiliyor.
Alevi – Bektâşilerin piri, Anadolu erenlerinden Hacı Bektaş Veli’nin, yaşadığı 13. yüzyıldan beri tasavvufi niyet ve öğretileriyle insanlığa yol gösterdiği biliniyor.
Anadolu kültürünü, Anadolu beşerinin gelenek ve göreneklerini özümseyerek Sulucakarahöyük’te bilim ve öğreti merkezi kuran Hacı Bektaş Veli’nin, Anadolu birliğinin sağlanmasına katkıda bulunduğu yazılıyor.
Hacı Bektaş Veli’nin harcını kardığı Alevi – Bektâşilik anlayışı, Anadolu’nun yanı sıra Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan, Bosna – Hersek, Kosova, Makedonya ve “Gül Baba” türbesinin bulunduğu Macaristan’ın Budapeşte kentinden Azerbaycan’a kadar birçok yerde kabul gördüğü ve benimsendiği belirtiliyor.
Osmanlı’nın kuruluşunda ve Anadolu’nun Türkleşmesinde tesiri olduğu belirtilen Hacı Bektaş Veli’nin, “Bir olalım, iri olalım, canlı olalım.”, “İlimden gidilmeyen yolun sonu karanlıktır.”, ” İyiyi ve kötüyü seçen akıldır.”, “İncinsen de incitme.”, “Oturduğun yeri pak et, kazandığın lokmayı hak et” kelamlarıyla insanlığı müsamaha ve doğruluğa davet ettiği biliniyor.
Hayatının büyük bir kısmını geçirdiği Sulucakarahöyük’te ömrünü tamamlayan Hacı Bektaş Veli’nin türbesi, Nevşehir’e bağlı Hacıbektaş ilçesinde bulunuyor.
Hacı Bektaş Veli’nin yapıtları neler?
Hacı Bektaş Veli’ye ilişkin olduğu genel olarak bilinen eserler ise “Besmele Şerhi”, “Fatiha Müddeti Tefsiri”, “Makala”, “Kitabü’l-Feva’id”, “Hacı Bektaş’ın Nasihatleri”, “Makalat-ı Gaybiyye” ve “Kelimat-ı Ayniyye.”