Tayland’ın başşehri Bangkok’ta düzenlenen Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği Tepesi (APEC) birçok dünya başkanını bir ortaya getirirken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un burada yaptığı açıklamalar Fransa ve Avustralya ortasındaki diplomatik tansiyonu yine alevlendirdi.
GEÇTİĞİMİZ YIL KRİZ ÇIKARMIŞTI
Geçtiğimiz yıl ABD ve İngiltere’den nükleer denizaltı edinme kararı alan Avustralya’nın Fransa ile milyarlarca dolarlık dizel denizaltı muahedesini rafa kaldırması ABD-Avrupa bağlarını etkileyen bir krize dönüşmüştü.
‘ÇİN İLE NÜKLEER ÇATIŞMAYA GİRDİLER’
Bu krizin üzerinden tam bir yıl geçmişken, Macron APEC doruğunda mevzuyu tekrar gündeme getirdi ve Avustralya’nın nükleer denizaltı kararı ile Çin ile ‘nükleer bir çatışmaya’ girdiğini tez etti ve milyarlarca dolarlık AUKUS güvenlik paktının gerçekleştirmeyeceğini öne sürdü.
Fransa ve Avustralya’dan gelen açıklamalar Batı medyasında ‘kavga tekrar alevlendi’ halinde yorumlandı
‘FRANSA İLE YAPILAN MUTABAKAT HALA MASADA’
Fransız denizaltıları için yapılan muahedenin hala masada olduğu konusunda ısrar eden Macron, Avustralya’nın Fransa ile yaptığı orjinal mutabakatın Çin’le kriz yaratmayacağını zira nükleer güçle çalışan denizaltılar olmadıklarını vurguladı ve şöyle devam etti;
“Ancak Avustralya eski Başbakanı Morrison’ın yaptığı seçim tam karşıtıydı. Hem nükleer bir çatışmaya tekrar girdi, hem de bakımını bile yapmayacakları bir denizaltı filosuyla kendisini büsbütün bağımlı hale getirdi.”
“SIRTIMIZDAN BIÇAKLANDIK” DEMİŞLERDİ
Macron geçtiğimiz yıl kriz patlak verdiğinde, Avustralya’nın eski başbakanı Scott Morrison’ı, mukavelenin iptal edileceğini son dakikaya kadar kendisine bildirmeyerek ‘yalan söylemekle’ suçlamıştı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ise çok daha sert bir açıklama yapıp “Sırtımızdan bıçaklandık” demişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Bali’deki G20 Doruğu’nda Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ile bir ortaya gelmişti
MACRON’UN TENKİTLERİNE KARŞIN MUTABAKAT DEVAM EDECEK
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese de kritik tepede bahse ait değerlendirmelerde bulundu ve Macron’un tüm tenkitlerine AUKUS mutabakatına sadık kalacaklarını belirtti.
KRİZ ÇIKARAN AUKUS PAKTI
Avustralya, ABD ve İngiltere tarafından ÇİN’e karşı geçtiğimiz yılın Eylül ayında imzalanan AUKUS Paktı (Avustralya-Birleşik Krallık-ABD) Avustralya’ya nükleer denizaltıları üretebilmesi için gereken teknolojinin sağlanmasını içeriyor.
Anlaşmanın akabinde, Avustralya’nın Fransız Naval Group’la yaptığı 12 konvansiyonel dizel elektrikli denizaltı inşasını öngören 66 milyar ABD doları fiyatındaki mukavelenin iptal edildiği açıklanmıştı. Fransa bu karar sonrası Washington ve Canberra elçilerini geri çağırmıştı.