Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye’nin Suriye sonundaki güvenlikle ilgili kaygılarını anlayışla karşıladıklarını belirterek “Türkiye’nin güvenlik çıkarları fakat Suriye’nin egemenliği, toprak bütünlüğü, birliği korunacak halde sağlanmalı. Türk idaresi bu istikamette yaklaşım sergiliyor ve bunu destekliyoruz.” dedi.
Lavrov, başşehir Moskova’da Rus ve yabancı gazetecilerin çevrim içi sorularını yanıtladı. Suriye’deki duruma değinen Lavrov, ülkede Beşar Esad idaresinin devrilmesinin akabinde Şam’daki Rus diplomatlarının geri çağrılmadığını, Rusya’nın Şam Büyükelçiliği’nin evvelce olduğu üzere faaliyetlerine devam ettiğini kaydetti.
Lavrov, “Diplomatik temsilciliğimiz üzerinden Suriye’nin yeni idare temsilcileriyle temaslarımızı sürdürüyoruz. Rus vatandaşlarının güvenliğinin sağlanması ve büyükelçiliğimizin inançlı formda çalışmasını sürdürmesi ile ilgili bahisleri istişare ediyoruz. Genel olarak ikili ilgilerle ilgili başka bahisleri ve bölgesel gündemdeki hususlar ait diyaloğa hazırız ve bundan yanayız.” tabirlerini kullandı.
Suriye’deki yeni yönetimin lideri Ahmed Şara‘nın Rusya ile ilgili açıklamalarını kıymetlendiren Lavrov, “Şara, ülkelerimizin bağlarını uzun periyodik ve stratejik olarak nitelendirdi. Bu yaklaşımı destekliyoruz. Suriye ile her alanda işbirliğini sürdürmeye hazırız.” dedi.
Lavrov, Batı’nın Şara’ya ve yanındakilere baskı kurduğunu belirten Lavrov, “Amerikalılar ve Avrupalılar (Suriye’de) etkin hale geldi. Herkes, Suriye’de tüm siyasi ve etnik kümeler ortasında birliğin sağlanmasına yönelik değil, tesir oluşturma ve toprak ele geçirme istikametinde çalışmak istiyor.” biçiminde konuştu.
“Türkiye’nin güvenlik çıkarları sağlanmalı”
Bakan Lavrov, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın Suriye ile ilgili açıklamalarını dikkate aldıklarını lisana getirerek “Türk idaresi ve Türk halkının Suriye hududundaki güvenlikle ilgili kaygılarını anlayışla karşılıyoruz. Sonda tekraren düzensizlik yaratan terör örgütleriyle ilgili olaylar gerçekleşti. Türkiye’nin güvenlik çıkarları lakin Suriye’nin egemenliği, toprak bütünlüğü, birliği korunacak formda sağlanmalı. Türk idaresi bu istikamette yaklaşım sergiliyor ve bunu destekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin Suriye’nin doğusundaki toprakları işgal ettiğini söyleyen Lavrov, bu sorunun da çözülmesi gerektiğini vurgulayarak “Bu bölgede petrol yatakları ve verimli topraklar bulunuyor. Tüm bu kaynaklar ihraç ediliyor. Bu kaynaklardan elde edilen paralar, ayrılıkçı kümelerin desteklenmesi için harcanıyor. Amerikalılar, bu kümeleri Suriye’nin doğusunda oluşturdu.” tabirlerini kullandı.
Lavrov, tüm bunların dikkate alınması, Suriye’nin bölünmesine müsaade verilmemesi gerektiğinin altını çizdi.
Sergey Lavrov, İsrail’in Suriye’deki aksiyonlarına ait ise İsrail’in ortak girişimlerdeki sorumluluğunu anlaması, kendi güvenliğini öteki ülkelerin güvenliği değerine sağlamaya çalışmamasının çok değerli olduğunu kaydetti.
“Türkiye, İran ve Rusya, Astana Formatı’nın mevcut basamakta da verimli rol oynayabileceği tarafında konum sergiliyor”
Suriye problemine ait Astana Formatı’nın işleyişiyle ilgili soruyu yanıtlayan Lavrov, ay başında Katar’ın başşehrinde düzenlenen 22. Doha Forumu kapsamında Astana Formatı’nda Dışişleri Bakanları Toplantısı düzenlendiğini anımsattı.
Lavrov, “Suriye’deki duruma dair hala görüş alışverişinde bulunuyoruz. Türkiye, İran ve Rusya, Astana Formatı’nın mevcut kademede da verimli rol oynayabileceği tarafında durum sergiliyor.” dedi.
“Ukrayna ile ateşkes çıkmaz bir yol”
Rusya ile Ukrayna ortasında ateşkesin sağlanması ihtimalini pahalandıran Lavrov, ateşkesin, Ukrayna’nın silahla donatılması, ordusunun nizama sokulması, ek seferberliğin gerçekleştirmesi maksadıyla vakit kazanmak için talep edildiğini söyledi.
Lavrov, “Ateşkes çıkmaz bir yol. Rusya’nın ve komşu ülkelerinin legal güvenlik çıkarlarının sağlanmasına yönelik tüm kaidelerin yer alacağı sonuncu yasal mutabakatlara gereksinimimiz var. Bu mutabakatların memleketler arası hukuk bağlamında ihlal edilmesinin mümkün olmaması gerekiyor. Bu mutabakatların, Ukrayna krizinin orta çıkmasının sebeplerini kapsaması gerekiyor.” diye konuştu.
Krizin nedenlerinden birinin NATO’nun Doğu’ya yanlışsız ilerlememesi konusunda yükümlülüklerin ihlali olduğunu kaydeden Lavrov, ABD’nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump idaresinin, bu nedenlere odaklanacağı umudunu paylaştı.
Bakan Lavrov, bu bağlamda ABD ile Ukrayna konusunda istişarelere hazır olduklarını, müzakerelerin temel odaklı olması gerektiğini lisana getirdi.
Trump’ın Rusya ile diyalog kurma tarafında sinyaller verdiğine işaret eden Lavrov, ABD’nin Rusya ile diyalogdan vazgeçtiğini, bu nedenle de birinci olarak adım atması gerektiğini belirtti.
Bakan Lavrov, Fransa’nın gizli kanallar üzerinden Rusya’ya, Ukrayna konusunda diyalog kurmak için başvurduğunu kaydetti.
Ukrayna’nın Batı üretimi uzun menzilli silahlarla Rus topraklarına taarruzlar düzenlediğine değinen Lavrov, “Kiev’in bu aksiyonları, Fransa dahil Batı tarafından destekleniyor. Şayet Kiev buna devam ederse, buna karşılık vereceğiz. Ukrayna topraklarındaki imha edilecek amaçları, sadece Rusya’ya yönelik tehditlere dayanarak seçiyoruz. Bunlar askeri tesisler olabilir, savunma sanayi işletmeleri olabilir, Kiev’de karar alma merkezleri olabilir.” tabirlerini kullandı.