Milli Savunma Bakanlığı, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası imzalanan ve 18 Mart’ta mühleti dolacak olan tahıl koridoru muahedesinin uzatılmasına ait yazılı bir açıklama yaptı. Bakanlık, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın muahedenin ‘tarafların talepleri de dikkate alınarak mutabakata uygun biçimde uzatılması için muhataplarıyla, ilgili makamların da kendi ortalarında görüşmelere ve uyuma devam ettiği’ bilgisini paylaştı.
‘İLGİLİ MAKAMLARLA GÖRÜŞMELER VE UYUM DEVAM EDİYOR’
Anlaşmanın birinci imzalandığı 22 Temmuz 2022’den bu yana 24 milyon ton tahılın Ukrayna limanlarından dünyaya sevk edildiğini hatırlatan Ulusal Savunma Bakanlığı, “13 Mart’ta Birleşmiş Milletler (BM) koordinatörlüğünde Cenevre’de; BM, Rusya Federasyonu ve Ukrayna heyetleri ortasındaki görüşmelerde Rusya Federasyonu tarafından, muahedenin 60 gün müddet ile uzatılmasına dayanak verileceği, Rusya Federasyonu besin eserleri ve gübresinin memleketler arası pazarlara ihracının kolaylaştırılması konusunda kâfi ilerleme sağlanması hâlinde muahedenin devamından yana oldukları açıklanmıştır” dedi.
‘Taraflarca teşebbüsün uzatılması istikametinde atılan adımların takdirle karşılandığını’ kaydeden bakanlık, “Bununla birlikte, tahıl teşebbüsünün bugüne kadar uyum içerisinde muvaffakiyetle sürdürülen faaliyetlerinin devam etmesi, tarafların talepleri de dikkate alınarak muahedeye uygun biçimde uzatılması için Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları doğrultusunda Sayın Bakanımız muhataplarıyla ve ilgili makamlar da kendi ortalarında görüşmelere ve uyuma devam etmektedir” tabirlerini kullandı.
RUSYA: TAHIL KORİDORU MUTABAKATI 60 GÜNLÜĞÜNE UZATILDI
Öte yandan, Rusya devlet haber ajansı TASS’a bir demeç veren Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksander Gruşko, “Anlaşmanın 60 gün mühletle uzatılmasına karar verildi” açıklamasında bulundu. Gruşko, “Gerçekten mutabakat uzatıldı. Mutabakatın 60 güne uzatılması konusunda mutabık kalındı. Muahedenin paket halinde olduğu teyit edildi. Mutabakat birebir kurallar doğrultusunda uzatıldı” dedi.
Reuters haber ajansına konuşan Ukraynalı bir yetkili ise tahıl koridoru muahedesinin ‘en az 120 gün mühletle uzatılabileceğinin açıkça belirtildiğini, tarafların süreyi kısaltmak istemesi halinde geçen yıl imzalanan mutabakatın kaidelerinin değiştirilmesi gerektiğini’ söyledi. Ukraynalı yetkili, “Anlaşmaya harfiyen uyacağız” dedi.
Ne olmuştu?
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Ukrayna tahılının ülke limanlarından ayrılamaması üzerine, Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin arabuluculuğunda Temmuz 2022’de imzalanan tahıl koridoru mutabakatı birinci olarak Kasım 2022’de uzatılmıştı. Mutabakat, şayet yeni bir uzatma kararı alınmazsa 18 Mart’ta sona erecek.
Konuyla ilgili açıklama yapan Rus yetkililer, muahedenin uzatılabilmesi için kendi tarım ihracatlarının önündeki pürüzlerin kaldırılması gerektiği sinyalini vermişti.
1 Mart’ta Reuters’a konuşan Ukrayna hükümetinden üst seviye bir kaynak ise Kiev idaresinin BM ve Türkiye’ye mutabakatın uzatılması talebini bir mektup ile ilettiğini, lakin ‘talebe karşılık alamadığını’ ileri sürmüştü. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise 5 Mart’ta bir açıklama yaparak ‘anlaşmanın global besin fiyatlarını düşürerek başta en az gelişmiş ülkeler olmak üzere bütün dünyada hane halklarına katkı sağladığını, bu teşebbüsün kesintisiz biçimde uygulanması ve uzatılması için ağır efor sarf ettiklerini’ söylemişti.
Anlaşmanın uzatılması müzakereleri kapsamında 13 Mart’ta BM yetkilileri ile bir ortaya gelen Rus heyet, muahedenin 60 günlüğüne uzatılmasına itirazlarının olmayacağını söylemiş, Ukrayna bu kararı ‘çelişkili’ bulduğunu lisana getirmişti. Rusya devlet haber ajansı TASS’a konuşan ve ismi açıklanmayan Rus bir kaynak ise mutabakatın 18 Mart’ta sona erdikten sonra ilgili taraflardan itiraz gelmemesi halinde otomatik olarak uzatılacağını, şu ana kadar taraflardan hiçbirinin geri çekilme sinyali vermediğini kaydetmişti. (DIŞ HABERLER)