Yaz aylarıyla birlikte yıllık müsaadeler kullanılmaya başlanıyor.
Milliyet gazetesi muharriri Cem Kılıç, “Yıllık müsaadeyle ilgili bilinmesi gerekenler” başlıklı yazısında müsaadelerle ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı.
İşte Kılıç’ın yazısı şöyle:
“Aynı patrona bağlı olarak bir yıldan beş yıla kadar çalışan çalışanlara 14 günden, beş yıl ve daha fazla, on beş yıldan az çalışanlara 20 günden, on beş yılda fazla çalışanlara ise 26 günden az yıllık fiyatlı müsaade verilemiyor.
Bunun dışında 18 ve daha küçük yaştaki personeller ile 50 ve daha üst yaştaki çalışanlara kıdemlerine bakılmaksızın en az 20 gün yıllık fiyatlı müsaade verilmek zorunda.
YILLIK MÜSAADEDEN VAZGEÇİLEMEZ
Bazı çalışanların yıllık müsaadelerini kullanmaktan imtina ettiklerini ve yıllık müsaadeleri karşılığındaki fiyatlarını patrondan talep ettiklerini görüyoruz. Yıllık fiyatlı müsaade hakkı, Anayasa’daki dinlenme hakkının karşılığı olarak düzenlenmiş durumda. Maksadı çalışanın işten bir mühlet uzak kalmasının sağlanması.
Bu sayede çalışanın hem verimliliğinin artarak işine dönmesi hem de gerçek manada dinlenmesinin sağlanması hedefleniyor. Bu yüzden yıllık müsaade hakkından imtina eden personelin aslında hem kendisine hem de patronuna kötülük yaptığını söyleyebiliriz. Yıllık fiyatlı müsaade direkt paraya çevrilebilen bir hak değil. Yani emekçiler kullanmadıkları yıllık fiyatlı müsaadenin parasını patrondan talep edemezler. Lakin iş kontratının sona ermesi halinde emekçiye hak edip kullanmadığı yıllık müsaadelerin parası en son alınan fiyat üzerinden hesaplanarak ödenir.
YOL MÜSAADESİ EKLEYEBİLİRSİNİZ
Yıllık fiyatlı müsaadeye çıkacak emekçinin bir de yol müsaade hakkı var. Patronun vereceği yol müsaadesi fiyatsız bir müsaade. Personel bu müsaade karşılığında işine döndüğünde telafi çalışması yapmak zorunda değil. Yıllık fiyatlı müsaadesini işyerinin bulunduğu vilayet dışında geçirecek personeller patrondan yol müsaadesi istediklerinde patron bu müsaadesi vermek zorunda.
AVANS HAKKI VAR
Yıllık müsaadeye çıkacak çalışanların müsaade öncesi patrondan avans alma hakkı da var. Pek çok emekçi bu türlü bir haktan habersiz. Patronlar de müsaadeye çıkacak çalışanlarına avans ödemiyor. Hâlbuki fiyatlı çalışanların para biriktirmesi kolay değil.
Kıt kanaat geçinen çalışanlar müsaadeye çıkmadan evvel alacakları avansla çok daha düzgün bir tatil geçirebilirler ve çalışanın yol masrafları karşılanabilir. Bu yüzden müsaadeye çıkmadan evvel patronunuzdan avansınızı isteyebilirsiniz.
İşveren, müsaadeye çıkacak çalışana, müsaadeye çıkmadan evvel yıllık müsaade periyoduna dair fiyatını ödemelidir. Örneğin, 20 gün yıllık müsaadeye çıkacak çalışana 20 günlük fiyatı peşin olarak ödenmek zorundadır. Ayrıyeten şayet personel ayın 1’inde maaş ödemesi yapılan bir işyerinde çalışıyorsa ve yıllık fiyatlı müsaade hakkını da ayın 20’inde kullanacaksa o ayki fiyatının 20 günlük kısmı da çalışana avans olarak ödenir.
ULUSAL BAYRAMA RASTLARSA
Yıllık müsaade mühletinin ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günlerine rastlaması halinde bu mühletler yıllık müsaade mühletinden düşülmez. Örneğin, haftanın 6 günü çalışılan bir işyerinde, 10 gün yıllık müsaade alındığında 11 gün müsaade kullanılmış olur. Birebir biçimde müsaade müddetine rastlayan 29 Ekim, 30 Ağustos, Ramazan ve Kurban Bayramı günleri emekçinin yıllık müsaade mühletinden düşülmez.
Bu çerçevede temmuz ayında müsaade kullanacak çalışanların müsaadelerinin Kurban Bayramı ve 15 Temmuz günleri hariç olmak üzere hesaplanması gerekmektedir.”